مروری بر جنبه های مختلف گیاه دارویی پنیرک ( Malva sylvestris ) و یافته های تحقیقات نوین

زمینه و هدف پنیرک با نام علمی Malva sylvestris L از تیره پنیریکان ( Malvaceae ) گیاهی دارویی و بومی ایران است که ارزش غذایی و دارویی بالایی داشته و در طب سنتی ایران در درمان بسیاری از بیماری ها کاربرد دارد. مطالعه حاضر به مرور جنبه های مختلف و یافته های نوین این گیاه دارویی پرداخته است. مواد و روش ها با استفاده از پایگاه های اطلاعات اینترنتی SID ،Iranmedex ،Web of Science ،Science Direct مقالاتی که در مورد جنبه های مختلف گیاه دارویی پنیرک ارائه شده بود، با استفاده از کلید واژه های پنیرک، اثر درمانی و گیاه دارویی بررسی گردید. یافته ها از پنیرک در پزشکی سنتی در تسکین درد و التهاب، التیام زخم و بهبود اختلالات کلیوی و عوارض پوستی و در مقابله با میکروارگانیسم های مختلف از جمله ویروس ها، باکتری ها و قارچ ها استفاده شده است و بخش های هوایی آن دارای ارزش غذایی و علوفه ای هستند. ترکیبات اصلی گیاه پنیرک، ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی می باشند و حضور مالوین، دلفینیدین، مالویدین، بتاکاروتن، سیانین، تانن ها، ساپونین ها، آلکالو ییدها، موسیلاژ و به ویژه آنتی  اکسیدان ها در این گیاه، عامل خواص ضد اکسیدانی، ضد میکروبی، ضد ویروسی و ضد دردی و اثر بر بهبود التهاب است که در تحقیقات آزمایشگاهی به اثبات رسیده است. نتیجه گیری کاربردهای سنتی گیاه پنیرک در درمان بسیاری از بیماری ها و وجود ترکیبات گیاهی و دارویی ارزشمند در آن می تواند زمینه ای را برای کشف داروهای با منشاء گیاهی در تولید آنتی بیوتیک ها، مسکن ها و داروهای درمان التهاب بوجود آورد. * نویسنده مسئول: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، دانشکده مرتع و آبخیزداری. پست الکترونیک: [email protected]